Elektrik santralinde kontrollü ve planlı olarak elde edilmiş elektrik enerjisinin, santrallerden dağıtım hatlarına iletilmesini sağlayan hatlardır. Elektrik üretim tesisleri ile elektrik tüketim bölgeleri yakınlarındaki transformatör istasyonları; transformatör istasyonları ile son tüketici arasında elektrik enerjisi iletimini sağlayan sistemdir. Elektrik hatlarının döşenmesinde maliyet, iletim hattının güzergâhı, coğrafik durum, arazi durumu, hattın güvenlik konumu gibi hususlar incelenir. Elektrik hattının güvenli bir şekilde yapımı ve elektriğin minimum kayıplarla iletilmesi çok önemlidir.

Elektrik iletim hatları yüksek ve düşük gerilim olmak üzere ikiye ayrılır. Yüksek gerilimhatları genellikle santral ile yerleşke arasına döşenir. Düşük gerilim hatları ise şehir içi elektrik dağıtımında kullanılır. Taşıdıkları enerjinin gerilimine göre adlandırılırlar. Enerji yükü ve gerilimine bağlı olarak boyutlandırılırlar. Modern çağda; açık arazide, uzun ENH’larıhavai hat; yerleşim yerlerinde ise yeraltı ENH hat olarak tesis edilirler. Yer altı ENH yüksek izolasyon gerektirdiğinden, hava hattına oranla oldukça pahalı olmasına karşın güvenlik ve görsel açıdan yeğlenirler. Hava hattı bir ENH; bakır veya alüminyumdan iletken kablo, taşıyıcı direk (pilon) ve pilon ile iletken arasındaki bağlantıyı sağlayan yalıtkan izolatörden meydana gelir. Biraz daha teknik bir tanımla ifade etmek gerekirse, elektrik üretim tesisleri ile transformatör istasyonları arasındaki hatlar yüksek gerilim; büyük transformatör istasyonları ile küçük transformatör istasyonları arasındaki hatlar orta gerilim, küçük transformatör istasyonları ile son tüketici arasındaki hatlar alçak gerilim olarak adlandırılır. Türkiye’de ki ENH sistemleri Türkiye Elektrik İletim A.Ş. (TEİAŞ) tarafından tesis edilip çalıştırılmaktadır.

Enerji nakil hatları genel olarak; standartlara bağlı kalınarak inşa edilen, üretilen elektrik enerjisinin uzak noktalara taşınmasını sağlayan, farklı konstrüksiyon yapılarına sahip direkler, iletkenler, topraklama ekipmanları, hırdavat takımları ve izolatör ekipmanları gibi malzeme gruplarından meydana gelen taşıma hatlarıdır. Elektriksel yönden ele alındığında enerji iletim hatları, hat parametreleri ve uzunluklarıyla karakterize edilirler. Bütün sinüsoidal alternatif akımla çalışan iletkenlerde olduğu gibi, enerji iletim hava hatlarının da omik direnç, endüktans, kapasite katsayıları kısaca R-L-C hat sabitleri bulunmaktadır. Enerji nakil hatlarının omik direnci doğru akım direncinden daha büyüktür, bunun nedeni de deri etkisi olayıdır. Diğer taraftan komşu iletkenlerden akan akımların halkaladığı akılar nedeniyle, faz iletkenlerinin self ve karşılıklı endüktansları meydana gelmektedir. Sinüsoidal alternatif akımla çalışıldığından endüktans deyimi yerine, şebeke frekansının bir fonksiyonu olan endüktif reaktans tanımı kullanılır. Hattın omik direnci ve endüktif reaktansı birbirine seri bağlı olarak düşünülür ve hattın karakterize edilmesi bu iki büyüklüğün seri toplamı olan empedans ile gerçeklenir.

Enerji dağıtım sistemlerinde bulunan hücre sistemleri, gerilim dağıtım içerisindeki çalışma sistemine oldukça önemli bir etki eder. Orta gerilimler için kullanılır. Beton ya da saç kullanılarak oluşturulan tasarımlar, farklı sınıflandırma kapasitelerine sahiptir. Hücre sistemleri; > Toprak ayırıcı
> Yük ayırıcı
> Ve akım ölçü trafosu ile bulunan çeşitli özellikleri, bütün ekipmanlar için sunar.

Hücre sistemleri, tesislerde ya da çeşitli endüstriyel alanlarda kullanılır. 17 ile 30 faktörlü oluşur. Gerilim dağıtım sistemleri için tercih edilen hücre sistemleri, yapı gereği idealdir. Taşıma ve depolama alanlarında tercih edilen yapı, kolay bir kullanım sistemi ile bulunur. Elektrik sistemlerinin direkt olarak bağlantılı ücret sistemleri ile birlikte bulunması, arıza kaydını tutulması için tercih edilir. Aynı zamanda bu sistemlerle birlikte gerilim ya da frekanslar da rahatlıkla takip edilebilir. Ücret sistemleri kendi içerisinde çeşitlere ayrılır. Bunlar özelliklerine ve işlevlerini göre de farklılık gözetir. Metal bölümlendirme yapısı ile oluşabilecek problemlerin önüne geçilir. Aynı zamanda devre ve sekonder koruma işlevleri için uygun kapasiteler bulunur.

Hücre Sistemlerinin Çeşitleri Nelerdir? Hücre sistemleri kullanım amacına göre farklılık gözetir.
> Yük ayırıcı
> Kesici
> Enerji ölçümü
> Ayırıcı gerilim ölçümü
> Baro yükseltme kapasitesi şeklinde farklı modeller sunulur.
Burada bulunan modeller, kablo bağlama giriş ya da çıkış sistemleri ile birlikte de yer edinir. Ücret sistemlerinin çeşitleri, genel anlamda;
> Giriş ve çıkış
> Sigorta
> Trafo koruma gibi hepsinde ön planda tutarak sağlanır.
Farklı standartlara sahip olan sistemler, sorunsuz bir şekilde çalışma prensibini bulundurur. Kurulumları oldukça basittir. Her hücre sisteminin taşınması ve dağıtım işleminin yapılması, maddi ve manevi açıdan kolaylık sağlar.
Hücre Sistemlerinin Avantajları Nelerdir? Hücre sistemleri, alçak gerilim ya da orta gerilimi bulunduğu alanda ihtiyaç duyulan kurulumdur. Buradaki elektriğin güvenli bir şekilde kullanılması ile birlikte çeşitli avantajları bulunur. Bunlar;
> Taşıma ya da depolama gibi işlemlerde istenilen düzeyde kolaylık sağlanır.
> Gerilim arıza kaydı ya da frekans gibi izlenebilirlikler oluşturulur.
> Kurulumu basit olduğu gibi yer değişikliği yapılabilir.
> Basınç boşaltma işlemleri için güvenli bir alan oluşturulması, hücre sistemleri ile mümkündür.
> Kolay monte edilebilen bir yapıdır.
> Maksimum güvenlidir ve uzun süreli olarak sağlanır.
> Tek bir yapı malzemesi değildir.
> Sağa ve sola istenilen düzeyde genişleyebilir.
Aynı zamanda Herhangi bir aksilik yaşandığı takdirde, emniyetli kullanım için ideal ürünlerdir.

Hücre Sistemlerinin Kullanım Alanları Nelerdir?
Alçak ya da orta dağıtım merkezlerinde kullanılan hücre sistemleri, bulunduğu alandaki amacına göre farklılık sağlar. Genel olarak oteller, alışveriş merkezleri, iş merkezleri ya da trafo merkezi, hücre sistemlerinin kullanıldığı alanlar olmaktadır. Bulunduğu tesiste yaşanabilecek herhangi bir enerji kesimini önler. Özellikli sürekli olarak enerjinin bulunması gerektiği alanlarda, önemli bir role sahiptir. Havaalanları, hastane ya da acil durum noktalarında yaşanabilecek enerji kesimleri, maddi ve manevi açıdan tehlike sağlar. Burada sürekli olarak enerji üretiminin bulunması gerekir. Hücre sistemleri de bu alanda önemli bir konumdadır. Güvenli bir kullanım alanı oluşturduğu için tercih edilir.
Hücre Sistemlerinin Kurulumu
Hücre sistemleri kurulumu, oldukça pratiktir. Kolay montaj ve taşınabilir özelliğine sahiptir. Sistemde bulunan yapı malzemeleri de, kurulum esnasında kesinlikle zorlayıcı değildir. Hücre sistemlerinin kurulumu esnasında kontrol aşaması, alanında uzman mühendisler ve teknikerler tarafından gerçekleşir. Armin elektrik firması bünyesinde bulundurduğu hücre sistemlerini, güvenilir bir şekilde istenilen alana kurar. Kurulum bittikten sonra kontrol onarım ve çeşitli çalışmalar konu ile ilgili kişiler tarafından sağlanır. Aynı zamanda herhangi bir sorunun yaşanılmaması için en ideal performansa oluşturan kontroller gerçekleşir. Enerji kesintilerinin yaşanmaması ya da yaşandığı anda elektronik sistemlerin zarar görmemesi için hücre sistemleri istenilen düzeyde çalışma sergiler.
Hücre Sistemlerinde Kullanılan Malzemeler
Hücre sistemlerinin çalışabilmesi için çeşitli ekipmanlar kullanılır bunlar anahtarlama bölgesi bara bölgesi alçak gerilim bölgesi kablo bağlantı bölgesi ve akım transformatörleri bulunur alçak gerilim ve orta gerilim hatlarının düzenlenmesi için tercih edilen Baro düzenekleri bütün hücre sistemini etkileyen geniş kullanım alanına sahiptir Her türlü malzeme ya da ekipman birbiriyle eşdeğerdir çalışır herhangi bir malzeme de risk oluşmaması için onarım çalışmalarının düzenli bir şekilde yapılması gerekir

Elektrik üretim, iletim ve dağıtım işlemlerinin yapıldığı tesisler, şalt tesisleri olarak adlandırılır. Tesislerde;
> Kesiciler
> Ayırıcılar
> Baralar
> Ve son olarak transformatörlerde bulunur.
Bunlar tesislerin yardımcı gereçleridir.

Şalt Tesisleri Nedir?
Güç trafoları, barolar ve bununla birlikte diğer ekipmanlarında bulunduğu sahalar, şalt tesisleri olarak adlandırılır. Burada elektrik üretim, iletim ve dağıtım işlemleri gerçekleşir. Tesislerdeki trafolar ile birlikte elektriğin istenilen doğrultuda çoğaltılıp aynı şekilde yükseltilmesi, iletim seviyelerine göre yapılır. Aynı zamanda elektrik enerjisinin toplama, dağıtım ve iletim gibi her türlü ekipmanları bu tesisler içerisinde bulunur.
Şalt Tesisleri Elemanları Nelerdir?
Salt sahası ya da şalt tesisleri elemanları kullanımına, amacına, işlevine göre değişkenlik sağlar. Bunlar;
> Transformatör
> Baralar
> Kesiciler
> Kontrol ekipmanları
> Ve son olarak ölçü aletleridir.
Transformatörler, asıl elektromanyetik iletilerin sağlandığı elemandır. Baralar ise aynı frekansta bulunan gerilimlerdir. Elektrik enerjisinin toplama ve dağıtım işlemlerinin sağlandığı bir elemandır. Bu da aynı şekilde tesis içerisinde büyük bir görev üstlenir. Kesiciler ise şalt tesislerinde oluşabilecek kısa devre ya da aşırı akımların önüne geçer. Koruyucu bir görevi bulunur. Kontrol ekipmanları ise şebekeden ya da belirli bir cihazda oluşabilecek problemlerin diğer sistemlere zarar vermemesini engeller. Kumanda devresi olarak da adlandırılır. Ölçü aletleri şalt tesislerinde bulunan akım, gerilim, güç ve son olarak frekans gibi belirli elemanları bulunduran bir sistemdir. Şalt tesislerindeki ölçü aletleri, elektrik enerjisinin ne düzeyde harcandığının ölçülmesi amacıyla kullanılır.

Şalt Tesislerinde Enerji Kalitesi Ve Kontrol
Şalt sahalarında yüksek gerilim bulunduğu için belirli güvenlik önlemlerinin alınması gerekir. Bunlar hem can güvenliği ve beraberinde ekipman güvenliği açısından kesinlikle önemlidir. Düzenli olarak kontrol ve bakımların yapılması gerekir. Olası bir problem ya da yaşanabilecek aksaklıklar, maddi ve manevi açıdan tehlike oluşturur. Bunlar enerji kalitesini düşürür. Şalt tesislerinde enerji kalitesinin, kontrol ve onarım işlemleri önemli bir konumdadır. Burada düzenli olarak çalışmalar yapılmadığı takdirde, istenilen düzeyde verim alınamaz. Eski yapılı sistemler daha çok kontrol ister. Burada belirli bir süreden sonra onarım çalışmaları yapılmadığı takdirde, enerji kalitesi düşer. Enerji kalitesinin düşmesi de diğer ekipmanları etkiler. Bu da tamamen tesisin zarar görmesini sağlar.
Şalt Sahaları
Şalt tesisleri, şalt sahaları içerisinde bulunur. Yüksek gerilim olduğu zaman bu durum gerek insan sağlığına, gerekse çevredeki birçok canlıya zarar verebilir. Yüksek gerilim tesislerinin bulunduğu şalt sahaları, şehir merkezinden oldukça uzak yerlerde bulunur. Uzak yerlerde bulunmasının en önemli sebebi, oluşabilecek aksaklıklarda kendi çevresine zarar vermesinden dolayı kaynaklanır. Günümüzde nüfusun artış göstermesi ve yaşam alanlarının genişlemesi, şalt tesislerinin de insanlara yakın olmasını sağlar. Bu sebeple birçok bölgeden uzak alanları inşa edilir. Bu da sağlık problemleri ile birlikte oluşabilecek diğer sorunların önüne geçer.
Şalt Sahası Ve Donanımı
Şalt testislerinin donanımı için kullanılan farklı tesisler bulunur. Bunlar açık havaya yerleştirilen tesislerdir. Büyük yapılar oldukları için şalt sahalarında yer edilen üniteler deki gerilimleri karşılayamaz. Bu sebeple açık havada daha geniş bir alandaki donanıma sahiptir.
Şalt tesisleri yapısal olarak farklılık gözetir. Kimileri daha küçük yapıdadır. Kimileri ise daha büyük yapı ile bulunur. Donanım olarak istenilen düzeyde verim alınabilmesi için açık havaya inşa edilmesi mümkündür. Açık Hava Şalt Tesisleri Nelerdir?
Şalt tesislerinde bulunan elemanların gerilimleri büyük olduğu zaman, açık havaya inşa edilir. Yerleştirme işleminde gerilimlerden herhangi bir problem oluşmaması için açık saha daha güvenilirdir.
> Açık hava tipine uygun olan şalt sahaları cihaz tipi
> Şalt sahası kiriş tipi
> Ve son olarak toprak üstü şalt sahası olarak ayrılır.
Arazinin düz olmadığı alanlarda cihaz tipi şalt sahası bulunur. Yatay ya da dikey olarak monte edilebilen kiriş tipi şalt sahası yer edinir. Toprak üstü tipi şalt sahası ise beton sütunlar üzerinde bulunur. Her birinin işlevi ve şalt tesisleri için sağladığı görevler farklılık sağlar. İstenilen düzeyde verim alınabilmesi için şalt sahalarına uygun monteler tercih edilmelidir. Aksi takdirde gerilimlerin büyüklüğü, gerek çevreye gerekse bütün ekipmana zarar verebilir. Meydana gelebilecek kısa devre ya da aşırı akımlara anlık müdahaleler için şalt sahaları önemli bir detaydır.

Dağıtım merkezleri, yüksek gerilimde bulunan enerjinin ev tipi enerjiye dönüştürülmesini sağlayan merkezdir. Ev tipi enerji, evlerde ya da binalarda kullanılan enerjidir. Ölçülebildiği gibi kullanılacak alana da uygunluk sağlanır.

Supervisory Control And Data Acquisition kelimelerinin kısaltılması olan Güç SCADA sistemler, merkezi denetleme kontrol ve veri toplama olarak geniş tesislerin kontrol mekanizmasıdır. Ağ bağlantılarıyla taşınabilir cihazlar ( cep telefonu veya bilgisayar) üzerinden veri izlenmesini sağlayacaktır. İzleme sistemleri, alarm sistemler, analiz, veri toplama ve raporlama işlemleri yaparak, grafik arayüz ise yansıtmaktadır.

Güç SCADA Sistemleri Nedir?
Gaz, su, rüzgar santralleri ve tesis tabanlı olan ( uzay istasyonları, gemiler ve havaalanları) üzerinden kontrol sağlanması için kurulmuştur. Üretim alanında özellikle elektrik üretiminde, rafinaj bölümlerinde kullanılan insan operatörü tarafından kullanılan veri sağlayıcıdır. Kontrol etme ve izleme özellikleri bulunan sistemler, PLC ve RTU kontrolleri ile verilerin aktarılmasını sağlamaktadır. Terminal birimlerinin programlarla yönetilmesi ve analiz edilmesi için ideal sistemlerdir. Veritaban uygulamalarında kullanılan güç SCADA sistemleri endüstriyel iot uygulamaları ile birlikte kullanılmaktadır. Nokta ve etiket adı verilen veri öğrenme içeren veri tabanlar için ayarlanabilir denetleyici görevi görerek, kontrol odası ile ekipman durum raporları ve sayaç okumaları yapma kapasitesine sahiptir.

Güç SCADA Sistemleri ICS Nedir?
ICS endüstriyel kontrol sistemleri olarak üretim alanında kullanılan güç SCADA sistemleri ile bir araya gelmektedir. Uzak terminal birimlerinin denetimlerinin yapılması, veri ve analizlerin sağlanması için saha cihazlarında da kullanılan PLC mantık kontrol cihazı ile denetim sağlanmaktadır. Alt yapı işlemlerinde ve üretim alanında kullanılan SCADA, elektrik üretiminde de kontrollerin sağlanmasında önemli rol oynar.
Elektrik kontrol sistemi SCADA; Elektrik santralleri ve panolarının yönetilmesi, denetlenmesi ve analiz edilmesi için kullanılır. Elektrik üretiminin kontrol altında gerçekleşerek veri taban analizlerinin yapılması ve çıkarılması için saha cihazlarıyla birlikte kullanılabilen geniş çaplı sistemlerdir. Kontrol amaçlı kullanılarak, sistemin takip altında çalışması sağlanır.

SCADA Takip Sistemleri Görevi Nelerdir?
Hidroelektrik ve nükleer güç üretimlerinde kullanılan güç SCADA sistemleri, kilometrelerce uzaklıkta olan elektrik aktarım hatlarının açılması ve kapanması için kullanılan sistemlerdir. Kimyasal madde ve su boru hatlarındaki pompalama işlemlerinde dahi kullanılan sistemler, yük değişimlerinin dengede kalması ve ibme kazanması için kontrol mekanizmasını mantık eksenli kullanmaktadır. MRPII ve ERP sistemleri için gerekli olan sistem, dengeli ve kontrolü üretim için gerekli olan bütün sistem özelliklerini takibe alarak, analizlerin yapılmasını sağlar. Tüm sistemleri ve işletmeleri kontrol edebilecek yüksek kapasiteyle elektrik üretim santralleri, fabrikalar ve uzay istasyonları da dahil olmak üzere geniş bir alanda kullanım özelliği sunar.

SCADA Denetim Ve Veri Toplama Sistemi Nasıl Çalışır?
Bilgisayar ve cep telefonu üzerinden çalışmakta olan sistemler, yazılım paketleriyle birlikte kullanım alanına göre alt yapısı hazırlanarak entegre edilmektedir. Elektrik, su ve gaz sistemleri için program ve arayüz aracılığıyla veri toplama işlemlerini bilgisayar ekranına yansıtacaktır. Valferin ve akışların ölçümlerini yaparken, elektrik alanında akım ve voltaj düşüklüklerini analiz edebilecektir.
İyi bir gözlemci olarak alt yapı sistemlerinde ve üretim sistemlerinde kullanılabilir.
Çeşitli RTU ve PLC araçlarıyla entegre edilebilmektedir.
Yazılım paketleri kullanım alanlarında göre farklılık göstermektedir.
ERP sistemlerde MRPII sistemlerde veri toplama ve kontrol amaçlı kullanılabilir.
Nükleer güç üretiminde, hidroelektrik santrallerinde, elektrik aktarım hatlarında gerekli verimliliği gösterecektir.

SCADA Sistemler Nerelerde Kullanılır?
SCADA işletme genelinde kullanılabilen, düşük maliyetli sistemler olarak, kontrol ve veri toplama amaçlı kullanılmaktadır. Fabrika süreçlerinde, elektrik üretimi, hammadde üretimi, kimyasal üretim alanlarında, gaz, yağ ve su boru tesislerinde profesyonel bir kontrol mekanizması sunmaktadır. İnsan operatörler tarafından kontrol edilerek kullanılan güç SCADA sistemleri işletme kaynaklı planlama ve üretim amaçlı planlama sistemlerinde kullanım kolaylığı sunacaktır. Alt yapının değerleri üzerinden üretimin sağlanması ve aksamalar olmadan devam etmesi ile sistemin arıza vermeden görevini yerine getirmesinde yardımcı olacaktır sistemlerdir.

NDK Elektronik Güç SCADA Sistemleri Kurulum
SCADA sistemleri, kurulum amacı geniş bir ağ kapasitesiyle tesislerin veritabanını toplamak, analizlerini ve denetimlerini yapmaktır. Bu sistemler, kilometrelerce uzunluktaki elektrik aktarım hatlarının açma ve kapama işlemlerinin bir program aracılığıyla yapılmasını sağlayacaktır. Profesyonel sistem özellikleri sunan Armin elektrik, hidoelektrik sistemleri ve elektrik üretim tesisleri üzerindeki kontrollerin yapılması, veri ve analiz toplama yetisinin kazandırılması için kaliteli sistemler kurulmasında yardımcı olacak, düşük maliyetle sistemlerin entegrasyonunda sizlere destek olacaktır.